Bệnh lý

Xét nghiệm HbA1c là gì?

Xét nghiệm HbA1c là xét nghiệm lượng Glucose trong máu để đánh giá, chẩn đoán bệnh tiểu đường, chỉ số đường huyết. Chi tiết cách đọc các chỉ số xét nghiệm HbA1c bên dưới.

Xét nghiệm hemoglobin A1c là gì?

Xét nghiệm hemoglobin A1c — hay còn được gọi là HbA1c, xét nghiệm glycated hemoglobin, hay glycohemoglobin — là một xét nghiệm máu quan trọng để xác định xem là bệnh tiểu đường của bạn được kiểm soát như thế nào. Xét nghiệm này cung cấp số liệu kiểm soát đường huyết trung bình trong khoảng thời gian từ 6 đến 12 tuần và được dùng kết hợp với việc kiểm soát đường huyết tại nhà để điều chỉnh thuốc tiểu đường cho người bệnh.

xet nghiem hba1c la gi

Nguyên lý xét nghiệm hba1c

  • Nguồn gốc: Glucose kết hợp với hemoglobin (Hb) liên tục và gần như không hồi phục trong suốt đời sống của hồng cầu. Khi nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường trong thời gian đủ dài, glucose sẽ phản ứng với Hb mà không cần sự xúc tác của enzym. Phản ứng xẩy ra trong hồng cầu, glucose sẽ phản ứng với Hb tạo thành hemoglobin bị glycosyl hóa.
  • Trong hồng cầu có 3 loại Hb: HbA1 chiếm 97- 99%, HbA2 chiếm 1- 3%, HbF ở bào thai khi sinh ra chỉ còn vết. HbA1 có 3 nhóm HbA1a, HbA1b và HbA1c trong đó HbA1c chiếm 80%. Để biểu thị hemoglobin bị glycosyl hóa người ta định lượng phần HbA1c bị glycosyl hóa, gọi tắt là HbA1c, tính ra đơn vị %.
  • Nồng độ HbA1c sẽ tương quan thuận với nồng độ glucose huyết tương trung bình trong vòng 6 đến 12 tuần trước đó. Vì vậy bằng cách định lượng HbA1c bác sĩ có thể nhận định được nồng độ glucose máu trung bình trong vòng 2-4 tháng trước đó của bệnh nhân, cho phép đánh giá hiệu quả quá trình điều trị bệnh tiểu đường.
  • Chuyển hóa trong cơ thể: Khi hồng cầu già bị tiêu hủy ở lách, các hemoglobin bị glycosyl cũng bị phân hủy ở đây.

Bản chất của chất của xét nghiệm HbA1c là xác định % hemoglobin bị glycosyl trong tổng số hemoglobin, từ đó đánh giá được nồng độ glucose trong máu trong khoảng thời gian 2-4 tháng trước đó.

Kết quả xét nghiệm Hemoglobin A1c bình thường?

Đối với những người không mắc bệnh tiểu đường, khoảng bình thường là từ 4% đến 5.6% trong xét nghiệm hemoglobin A1c. Mức hemoglobin A1c từ 5.7% đến 6.4% chỉ ra rằng nguy cơ tiểu đường đang tăng cao và mức từ 6.5% trở lên là mắc bệnh tiểu đường.

Bởi vì các nghiên cứu được lặp lại cho thấy rằng bệnh tiểu đường không được kiểm soát tốt dẫn đến các biến chứng của bệnh, mục tiêu của những người bị tiểu đường là giữ cho mức hemoglobin A1c dưới 7%. Mức hemoglobin A1c càng cao thì nguy cơ khởi phát biến chứng có liên quan đến bệnh cũng tăng cao.

Những người mắc bệnh tiểu đường nên thực hiện dạng xét nghiệm này mỗi ba tháng để xác định liệu đường huyết của họ có đạt mục tiêu hay không. Những người kiểm soát tốt đường huyết thì khoảng cách giữa các lần xét nghiệm có thể dài hơn, nhưng hầu hết các bác sĩ đều khuyên là tổi thiểu nên đi kiểm tra 2 lần/năm.

Đọc kết quả xét nghiệm HbA1c

HbA1c giảm trong các trường hợp: 

  • Mất máu mạn tính.
  • Thời gian sống của hồng cầu bị rút ngắn: thiếu máu tan máu, hồng cầu hình cầu, hồng cầu hình liềm. Bệnh thalassemia.
  • Sau truyền máu.
  • Sau cắt lách.
  • Sau khi dùng liều lớn vitamin C hoặc E.
  • Có thai

HbA1c tăng cao trong các trường hợp:

  • Tăng nồng độ glucose máu.
  • Bệnh nhân ĐTĐ mới được chẩn đoán. Bệnh nhân ĐTĐ được kiểm soát kém.
  • Suy thận mạn. Thiếu máu, thiếu sắt. Nghiện rượu.
  • Ngộ độc chì và opi.

Trị số xét nghiệm HbA1c

  • Trị số bình thường trong máu: 2,2 – 5,6%.
  • Tăng nguy cơ bị ĐTĐ: 5,7 – 6,4%.
  • Bị bệnh ĐTĐ: > 6,5%.

tu khoa

  • quy trình xét nghiệm hba1c
  • các xét nghiệm chẩn đoán bệnh tiểu đường
  • xét nghiệm hba1c có cần nhịn ăn
  • glucose trong máu bao nhiêu là tiểu đường
  • đường huyết cao ăn uống thế nào
  • đường huyết cao bao nhiêu thì bị tiểu đường
Tags

Lương Hiền

Báo Điện tử Gia đình Mới

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Close